Kodeks Pracy

 

Zmiany Kodeksu pracy,

wyższa płaca minimalna, kilometrówka, odliczenia

podatkowe oraz składki ZUS

 

 

Co przyniesie pracownikom 2023 r. ?

•w roku 2023 płaca minimalna zostanie podniesiona dwa razy –z początkiem stycznia i lipca,

•Szykują się również zmiany w Kodeksie pracy m.in. w związku z uregulowaniem kwestii pracy zdalnej czy wydłużenia urlopów rodzicielskich,

•Trzeba się będzie liczyć także ze zmianami wysokości składek ZUS.

•Pamiętajmy również, od podatków nie uciekniemy!

W 2023 r. wiele zmieni się w zakresie prawa pracy.

 

Przedstawiamy najważniejsze z planowanych zmian

 

1. Dwie podwyżki płacy minimalnej.

Stawka płacy minimalnej zostanie po raz kolejny podniesiona, ale w tym roku dwa razy -w styczniu i w lipcu. Jest to efekt wysokiej inflacji. W projekcie budżetu na rok 2023 założono 9,8-proc. wzrost inflacji (więcej niż 5 proc.) co wymusza konieczność podniesienia płacy minimalnej na początku i w połowie roku.

Od stycznia pensja minimalna wynosi więc 3490 zł brutto, zaś w lipcu zostanie podniesiona do 3600 zł, co finalnie oznacza wzrost w stosunku do poprzedniego roku o 19,6 proc. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku stawki godzinowej -od stycznia wynosi ona 22,80 zł, zaś w lipcu jej wartość wzrośnie do 23,50 zł (wzrost o 19,3 proc.).

 

2. Praca zdalna.

Nowelizacja Kodeksu pracy, nad którą pracuje obecnie parlament, przewiduje uregulowanie kwestii świadczenia pracy poza siedzibą firmy. Nowe zasady zakładają, że fakt ten należy uzgodnić z pracodawcą (w trakcie zatrudnienia lub przy podpisaniu umowy), a miejsce będzie musiało zostać zaakceptowane przez pracodawcę. Zgodnie z definicją pracą zdalną będzie zarówno ta wykonywana całkowicie poza siedzibą lub hybrydowo. Zdalnie będzie można również pracować w trybie okazjonalnym, przez 24 dni w roku. Może okazać się to przydatne np. przy konieczności opieki nad członkiem rodziny. Ustawodawca przewidział także możliwość zlecenia pracy zdalnej przez pracodawcę w sytuacjach wyjątkowych, np. w epidemii.

Pracodawca nie będzie mógł odmówić świadczenia pracy zdalnie m.in. kobietom w ciąży, rodzicom dzieci do 4 r.ż. czy osobom z niepełnosprawnością. Pracownik będzie mógł liczyć na służbowe narzędzia pracy czy dopłaty do rachunków za prąd czy Internet wykorzystywanych w ramach obowiązków służbowych.

 

3. Kontrole trzeźwości.

Ta sama nowelizacja prawa pracy przewiduje obok wprowadzenia zasad pracy zdalnej również kontrole trzeźwości pracowników. Pracodawca będzie miał prawo zbadać ich na obecność alkoholu lub substancji działających podobnie do niego. W praktyce jeśli stężenie alkoholu wyniesie co najmniej 0,2 promila lub w wydychanym powietrzu wynosi on co najmniej 0,1 mg w 1 dm sześc. będzie to oznaczało stan po spożyciu; jeśli zbadana zawartość będzie niższa, pracownik nie będzie podlegać karze.

Kontrole trzeźwości będą mogły być przeprowadzane zarówno w stosunku zatrudnionych na umowę o pracę, jak i tych prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek.

 

4. Urlopy rodzicielskie.

Inną zmianą Kodeksu pracy, która wynika z konieczności dostosowania polskiego prawa do regulacji unijnych, jest umożliwienie ojcom opieki nad dzieckiem w ramach zachęcania do "równiejszego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi pomiędzy kobietami i mężczyznami". Urlop rodzicielski ma zostać wydłużony do 41 tygodni z obecnych 32 (lub z 34 do 43 w przypadku ciąży mnogiej). Zarówno ojciec, jak i matka mają mieć zagwarantowane 9 tygodni urlopu, którego nie będzie można przenieść na drugiego rodzica. Urlop ojcowski, trwający dwa tygodnie, będzie można wykorzystać przez 12 miesięcy, a nie jak dotąd, przez 24 miesiące.

Zasiłek za okres 20-tygodniowego urlopu macierzyńskiego kobieta będzie mogła otrzymać 100 proc. uposażenia, a na urlopie rodzicielskim -70 proc. Inną opcją jest złożenie w ciągu 21 dni od porodu wniosku do pracodawcy lub ZUS o wypłatę zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego w wysokości 81,5 proc. zarobków. Mężczyznom za okres urlopu rodzicielskiego ma przysługiwać zasiłek w wysokości70 proc. podstawy wymiaru wynagrodzenia. Przejście na urlop z finansowego punktu widzenia może okazać się dla nich nieopłacalne.

 

5. Dodatkowe dni wolne.

Planowana nowelizacja prawa pracy zakłada wprowadzenie dodatkowych dni wolnych. Dwa dni lub 16 godzin w ciągu roku będzie można wykorzystać z powodu działania siły wyższej (choroba, wypadek, zalanie mieszkania itp.). Za ten czas pracownik otrzyma połowę wynagrodzenia równego pensji za czas urlopu wypoczynkowego.

Na dodatkowe 5 dni wolnych będzie można liczyć wtedy, gdy zajdzie konieczność opieki nad krewnym lub osobą zamieszkującą to samo gospodarstwo domowe -stąd nazwa: urlop opiekuńczy. Zmiana polega na przyznaniu go szerszej grupie pracowników, nie ograniczając jej do rodziców czy opiekunów dzieci. Dni te mają być wliczane do stażu pracy, jednak nie będzie przyznawane za nie wynagrodzenie.

 

6. Wyższe diety.

Pracownicy, którzy podróżują służbowo, otrzymają w tym roku wyższe diety. Na dzienne pokrycie kosztów wyżywienia będzie można liczyć na 45 zł (wzrost z 38 zł). Również ryczałty za nocleg i pokrycie kosztów dojazdu środkami komunikacji miejskiej są wyższe -wynoszą od stycznia odpowiednio 67,5 zł (poprzednio 57 zł) i 9 zł (poprzednio 7,60 zł).

 

7. Umowa na czas nieokreślony.

Pracodawcy zatrudniający osoby na czas określony będą musiały podać powód jej rozwiązania, jeśli taką decyzję podejmą. Co więcej, będzie musiała ona zostać podana do wiadomości związkowi zawodowemu, który reprezentuje pracowników w danej firmie Ta zmiana również nie została wprowadzona w życie, trwa proces legislacyjny.

Pracownik będzie mógł wnioskować o zmianę umowy na czas nieokreślony. Jeśli pracodawca się nie zgodzi, również będzie musiał ją uzasadnić.

 

8. Okres próbny.

Zmianie ma ulec również długość okresu próbnego. „Umowę o pracę na okres próbny” zawiera się na okres nieprzekraczający:

1 miesiąca -w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;

2 miesięcy -w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy. -czytamy w projekcie ustawy.

Okres próbny będzie mógł zostać wydłużony nie więcej niż o jeden miesiąc. Ponadto ci pracownicy, którzy zawierają kolejną umowę o pracę z danym pracodawcą, nie będą zatrudniani na okres próbny, o ile rodzaj pracy pozostanie ten sam.

 

9. Składki ZUS.

Ci, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, w 2023 roku będą musieli odprowadzać następujące wartości składek:

•812,23 zł -składka emerytalna

•332,88 zł -składka rentowa

•69,49 zł -składka wypadkowa

•101,94 zł -składka na Fundusz Pracy

•101,94 zł dobrowolna składka chorobowa

Z kolei wartość składki zdrowotnej dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych od stycznia do czerwca będzie wynosić 314,10 zł, zaś od lipca do grudnia -324 zł. Uzależnione jest to od wysokości płacy minimalnej.

Nowością jest również wprowadzenie konieczności opłacania składek przez komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych.

 

10. Stawki za kilometrówki.

Od wtorku,17.01.2023r.wzrośnie kilometrówka,czyli stawka zwrotu kosztów za użytkowanie prywatnego samochodu do celów służbowych. To pierwsza taka podwyżka od 15 lat.

•0,89 zł za kilometr autem osobowym o silniku o poj. do 900 cm3

•1,15 zł za kilometr autem osobowym o silniku o poj. powyżej 900 cm3

•0,69 zł za kilometr na motocyklu

•0,42 zł za kilometr, gdy używany jest motorower

Kilometrówka jest inaczej nazywana ewidencją przebiegu pojazdu. To prosty sposób, żeby poprawnie rozliczyć wydatki, które przedsiębiorca ponosi na samochód w firmie. Obowiązek rozliczania kilometrówki należy do przedsiębiorcy, który wykorzystuje prywatny samochód do firmowych celów.

 

11. Pensje osób z niepełnosprawnością.

Ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która czeka obecnie na podpis prezydenta, przewiduje wzrost dofinansowania do wynagrodzenia dla tej grupy pracowników.

"Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, zwane dalej "miesięcznym dofinansowaniem", przysługuje w kwocie:

•2400 zł -w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;

•1350 zł -w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;

•500 zł -w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności." -czytamy w ustawie.

Oznacza to podwyżki kolejno o 450, 150 i 50 zł.

 

12. W 2023 roku zapłacimy wyższe podatki.

W 2023 roku zapłacimy wyższe podatki dochodowe mimo, że stawki podatkowe i progi się nie zmienią. Jednak wysoka inflacja i goniące ją płace powodują, że 9-proc. składkę zdrowotną płacimy od rosnących kwot, a kwota wolna oraz drugi próg nie zostały zwaloryzowane.

Przypomnijmy, że w wyniku wejścia w życie od lipca ubiegłego roku Polskiego Ładu 2.0 wprowadzona została 30 tys. kwota wolna od podatku, drugi próg podatkowy został podwyższony z 85 528 do 120 tys. zł, przy jednoczesnej obniżce pierwszej stawki podatku z 17 do 12 proc.

Brak waloryzacji, jest bardzo dokuczliwy przy wysokiej inflacji!